توضیحات
دسته: ـ طول عمر حضرت مهدی(عج) و ارتباط آن با زنده بودن حضرت الیاس و خضر و عیسی: چیست؟
بازدید: 1591

پرسش:

طول عمر حضرت مهدی(عج) و ارتباط آن با زنده بودن حضرت الیاس[1] و خضر و عیسی: چیست؟

˜ پاسخ:

يكي از مباحث مهم پيرامون شخصيت حضرت مهدي(عج)، طول عمر آن بزرگوار است، كه براي هر كسي ممكن است اين سوال مطرح شود كه چگونه حضرت مهدي(عج) فرزند امام حسن عسكري7 هستند و با بيش از هزار سال سن زنده مي‌باشند. قرآن و روايات معصومين: به پاسخ اين پرسش اشاره كرده‌اند كه به بیان برخي از آنها می‌پردازیم:

1. عمر نوح7: قرآن كريم وقتي سخن از حضرت نوح7 به ميان مي‌آورد، مي‌فرمايد:

(وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحاً إِلَى‏ قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَاماً فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِمُونَ)[2]؛ «و به يقين نوح را به سوى قومش فرستاديم؛ و در [ميان‏] آنان هزار سال جز پنجاه سال، درنگ كرد؛ و (سرانجام) سيلاب آنان را فراگرفت در حالى كه آنان ستمكار بودند.»

بنابراین خداوند در قرآن کریم که سراسر نور و هدایت و راستی است می‌فرماید: «حضرت نوح 950 سال بین قوم خود درنگ داشته و مردم را هدایت می‌کرد.» و جای هیچ شکی نیست که چون قرآن عمر950 ساله را برای یک نفر تائید کرده طولانی بودن عمر حضرت مهدی7 نیز قابل قبول خواهد بود.

2. زنده بودن حضرت الیاس7: حضرت الیاس7 از رسولان الهی است که 2 مرتبه هم در قرآن از ایشان یاد شده است[3]. ایشان از پیامبران بنی اسرائیل و از اولاد هارون بن عمران بوده و عموزاده حضرت الیسع7 می‌باشد. الیسع7 همان یسع بن اخطوب بن عجوز است که الف و لام آن زائده و برای زینت است مانند الحسین، وی نیز از پیامبران بنی اسرائیل می‌باشد و حضرت الیاس7 هنگامی که به آسمان رفت حضرت الیسع7 را جانشین خود بین مردم قرارداد. از حضرت امام رضا7 حکایت شده که می‌فرمایند: الیسع همان کارهایی را که حضرت عیسی انجام می‌داد انجام داد، روی آب راه می‌رفت، مرده زنده می‌کرد، کر و لال شفا می‌داد ولی مردم او را خدا نخواندند[4].

علامه مجلسی زنده بودن حضرت الیاس7 را از طریق 2 روایت
اعلام می‌کند:

1. امام محمدتقی7 از امام صادق7 نقل می‌کنند که روزی پدرم امام محمدباقر در حال طواف بود که ناگاه با مردی برخورد کرد که چیزی به خود بسته بود و طواف پدرم را قطع نمود و آن حضرت را به خانه‌ای در جوار کوه صفا برد و مرا نیز طلب کرد و غیر از ما 3 نفر کسی در آنجا نبود. ]سؤالاتی پرسید و سخنانی میان آنها گذشت که می‌توانید به اصل حدیث مراجعه کنید[ تا اينكه شمشير خود را بيرون آورد و گفت: اين هم يكي از آن شمشيرهايي است كه در زمان حضرت مهدي(عج) كشيده خواهد شد؛ سپس گفت: منم الياس و آنچه از تو پرسيدم همه را مي‌دانستم و شما را مي‌شناختم ولی مي‌خواستم باعث قوت ايمان اصحاب تو شود و بعد ناپديد شد[5].

2. از حضرت امام حسن عسكري7 حكايت شده كه پيامبر اكرم9 به زيد بن ارقم سخناني گفتند از جمله آنها اين بود كه فرمودند: حضرت خضر و حضرت الياس در موسم حج همديگر را ملاقات مي‌كنند و زماني كه مي‌خواهند از همديگر جدا شوند فلان دعا را مي‌خوانند و بعد از همديگر جدا مي‌شوند[6].

3. حضرت خضر7: ايشان از پيامبران مرسل مي‌باشد كه بر قومش مبعوث شد و معجزه اولش اين بود كه هرگاه بر چوبي خشك يا زمين بي‌سبزه‌اي مي‌نشست فوراً چوب داراي برگ مي‌شد و زمين سرسبز مي‌شد و به همین خاطر او را «خضر» مي‌گويند. خضر به معناي سبز و سبزه مي‌باشد[7]. نام اصلي و نسب او چنين است: «تاليا بن ملكان بن عابر بن ارفخشد بن سام بن نوح» و مدت عمر او حدود 6 هزار سال تخمين زده شده است[8].

طبق رواياتي كه علامه مجلسي; در بحارالانوار[9] و حيوة‌القلوب[10] آورده حضرت خضر7 به همراه حضرت ذوالقرنين7 كه قرآن در اواخر سوره‌ كهف از او سخن به ميان آورده به سوي ظلمات رفت و آب حيات خورد و تا دميده شدن صور از دنيا نمي‌رود.

از امام رضا7 حكايت شده: حضرت خضر از آب حيات خورد و تا نفخ صور زنده است، نزد ما می‌آيد و بر ما سلام مي‌كند ما صدايش را مي‌شنويم و خودش را نمي‌بينيم او در مراسم حج شركت مي‌كند و همه‌ي مناسك حج را انجام مي‌دهد. در روز عرفه در سرزمين عرفات مي‌ايستد و بر دعاي مؤمنان آمين مي‌گويد، خداوند به وسيله‌ او در زمان غيبت، از قائم ما رفع غربت مي‌كند و به وسيله‌ او تنهايي و خلوتش را به انس تبدیل مي‌كند[11].

از امام صادق7 حکایت شده: ... اما آن بنده صالح خدا خضر، خداوند عمر او را نه به خاطر رسالتش طولانی کرده و نه به خاطر کتابی که بر او نازل کرده و... بلکه خدای جهان آفرین برای آن که اراده فرموده بود عمر گرامی قائم7 را در دوران غیبت او بسیار طولانی سازد و می‌دانست که بندگانش بر طول عمر او ایراد و اشکال خواهند نمود، به همین دلیل عمر این بنده‌ی صالح خویش «خضر» را طولانی ساخت که بدان استدلال شود و عمر قائم بدان تشبیه گردد و بدین وسیله اشکال و ایراد دشمنان و بد اندیشان باطل گردد[12].

البته همانطور که از جزئیات زندگی حضرت مهدی(عج) اطلاعاتی در دست نداریم از زندگی حضرت خضر7 و الیاس7 و اینکه چگونه و کجا زندگی می‌کنند و به چه اعمالی مشغول هستند اطلاعاتی نداریم و ظاهراً این گونه مسائل جزء اسرار است و علم آن بما واگذار نشده است.

4. زنده بودن حضرت عیسی7: آنچه در مورد حضرت عیسی7 قطعی است و قرآن هم بدان تصریح دارد آن است که حضرت عیسی7 به دار آویخته نشده است و به تعبیر قرآن امر بر دشمنان آن حضرت مشتبه شد (وَقَوْلِهِمْ إِنَّا قَتَلْنَا الْمَسِيحَ عِيسَى ابْنَ مَرْيَمَ رَسُولَ اللّهِ وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلكِن  شُبِّهَ لَهُمْ وَإِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مَا  لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ يَقِيناً)؛ «و (بخاطر) گفتارشان: «كه ما، مسيح، عيسى پسر مريم، فرستاده خدا را كشتيم.» (از رحمت خدا دور شدند.) و حال آنكه وى را نكشتند، و او را بر دار نياويختند، و ليكن (امر) بر آنان مشتبه شد. و قطعاً كسانى كه در (باره قتل) او اختلاف كردند، از آن در شكّند، و براى شان هيچ علمى به آن جز پيروى از گمان نيست. و يقيناً او را نكشتند»؛

و آن که خداوند حضرت عیسی را به آسمان بالا برد (بَل رَفَعَهُ اللّهُ إِلَيْهِ وَكَانَ اللّهُ عَزِيزاً حَكِيماً)؛ «بلكه خدا او را به سوى خود، بالا برد؛ و خدا، شكست ناپذيرى فرزانه است.» که بسیاری از مفسرین این بالا رفتن حضرت عیسی7 را به صورت زنده می‌دانند نه این که حضرت عیسی7 از دنیا رفته باشد.

بلکه طبق احادیث، حضرت عیسی7 زمان ظهور حضرت مهدی(عج) هنگامی که مردم در بیت المقدس برای نماز صبح به امامت حضرت مهدی7 صف کشیده‌اند از آسمان فرود می‌آید و با حضرت بیعت می‌کند و امام زمان7 به حضرت عیسی می‌فرمایند: شما امام جماعت باشید که حضرت عیسی7 می‌فرماید نه هرگز! شما باید نماز را برای مردم بخوانید و همگی به شما اقتدا نمایند چرا که شما بنده‌ شایسته‌ خدا و حجت او هستید و خدا از شما خشنود است و من به عنوان وزیر شما مبعوث شده‌ام نه امیر[13] و پس از فتح غرب توسط آن حضرت و اسلام آوردن بیشتر مردم آن سامان، حضرت عیسی7 رحلت نموده و حضرت مهدی7 و مسلمانان آشکارا بر پیکر مطهر ایشان نماز می‌گذارند تا مثل بار اول کسی سخن ناروا نگوید و او را خدا نداند. و در پارچه‌ای که دستباف مادرش حضرت مریم3 است او را کفن نموده و کنار مزار مادرش او را دفن می‌کنند[14].

در نتیجه حضرت عیسی7 نمرده بلکه زنده است و در آسمان بسر می‌برد که از چگونگی حیات حضرت در آسمان چهارم یا آسمانی دیگر و نحوه‌ زندگی ایشان اطلاعاتی در دست نیست.
نکته:

در روایاتی بین زنده بودن حضرت الیاس7 و خضر7 با زنده بودن حضرت مهدی7 شباهت ذکر شده است اما روایتی که دلالت کند بر اینکه حضرت مهدی7 شبیه حضرت عیسی7 زنده است نداریم و اساساً چنین تشابهی غلط است چرا که زنده بودن حضرت عیسی7 با زنده بودن حضرت مهدی7 تفاوت دارد و نوع زنده بودن حضرت مهدی7 از نوع زنده بودن حضرت عیسی7 نیست. حضرت مهدی7 بین مردم زندگی می‌کنند نه اینکه به آسمان بالا رفته باشند. طبق روایت شخص امام از ما غائب است[15]. در حدیث امام رضا7 آمده: «جسم او دیده نمی‌شود»[16] یا در حدیث دیگر می‌فرماید:

«مردم امامشان را گم می‌کنند. پس او در مراسم حج حاضر می‌شود و مردم را می‌بیند ولی آنان او را مشاهده نمی‌کنند»[17]، اما حضرت عیسی7 در آسمان‌ها هستند نه در روی زمین و بین مردم.

5. وجود افرادی با عمر طولانی: مانند:

1. لقمان حکیم: 4000 سال

2. لقمان بن عاد7: 3500 سال عمر داشته است.

3. نوح پیامبر7: 2500 سال عمر داشته است.

4. شیث فرزند آدم7: 912 سال عمر داشته است.

5. حضرت آدم7: 930 سال عمر داشته است.

6. حضرت ادریس7: 862 سال عمر داشته است.

7. سلیمان نبی7: 712 سال عمر داشته است.

8. سام پسر نوح7: 600 سال عمر داشته است.

9. فرعون معاصر موسی: 600 سال

10. مریم مادر حضرت عیسی: 500 سال

11. سلمان فارسی: 400 سال و افراد دیگر...[18]

تذکر: امکان طول عمر از نظر علم و عقل

از نظر علمی هیچ‌گونه قاعده و قانونی که مانع وقوع و تحقق عمر طولانی باشد، وجود ندارد.

«برنارد شو» می‌گوید: از اصول علمی ثابت نزد تمام دانشمندان «بیولوژی» آن است که عمر انسان ممکن نیست که برای او حد ثابتی باشد طول عمر مسئله‌ای است که حد نمی‌پذیرد[19].

«فلوکر» فیزیکدان معروف می‌گوید: حدّ طبیعی عمر انسان 600 سال است و «روجرپیکن» آن را 1000 سال می‌داند «دیمندوبرل» از اساتید دانشگاه «جونس هبکنس» می‌گوید: تمام اجزای اصلی انسان بدون استثناء با امتحان به اثبات رسیده که قابل خلود است و یا حداقل قابل عمری طولانی‌تر از این مقدار.

نتیجه آنکه:
به استناد قرآن و روایات و شهادت تاریخ و علم و عقل هیچ منعی برای عمر طولانی نیست و امام زمان7 هم اکنون که سال 1428 قمری است، 1178 سال دارند و با اولیاء خاصی مانند حضرت خضر7 و الیاس7 ارتباط و انس دارند و هر یک از این اولیاء الهی به وظیفه‌ تعیین‌شده از طرف خداوند عمل می‌کنند. چنانچه حضرت عیسی7 در آسمان زنده است.

پی‌نوشت‌ها:
[1]. در پرسش «الیسع» آمده بود اما به نظر می‌رسد «الیاس» مقصود است، همانطور که در پاسخ روشن می‌شود.

[2]. عنکبوت / 14.

[3]. انعام / 85 و صافات / 123.

[4]. بحارالانوار، ج 13، ص 401 و معارف و معاریف ج 10، ص 595.

[5]. ر.ك: حيوه القلوب، ج 2، ص 843.

[6]. ر.ك: حيوه القلوب، ج 2، ص 845.

[7]. فرهنگ جامع عربي فارسي، ص 350، ج 2.

[8]. يوم الخلاص، ص 157.

[9]. بحار الانوار، ج 12، ص 172.

[10]. حيوه القلوب ج 2، ص 844.

[11]. كمال الدين و تمام النعمه، ج 2، ص 390 و بحار، ج 13، ص 299.

[12]. همان، ج 3، ص 357 و همان، ج 51، ص 222.

[13]. الملاحم و الفتن، سید بن طاووس باب 178، معجم احادیث امام مهدی، ج 1، ص 527.

[14]. عصر ظهور (علی کورانی)، ص 29، فرهنگ نامه مهدویت، ص 509.

[15]. بحارالانوار، ج 51، ص 32.

[16]. کمال الدین، ص 370.

[17]. بحار، ج 52، ص 151 و کمال الدین، ص 440.

[18]. المستطرف، ج 2، ص 33 و کامل ابن اثیر، ج 1، ص 19.

[19]. موعودشناسی، ص 510 به نقل از عمرالمهدی بین العلم و الادیان، ص 6.